Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl
Biblia - raj w Biblii to Eden, podarowany przez stwórcę człowiekowi, jako kraina wiecznej szczęśliwości, dostatku i bezpieczeństwa. Jest to miejsce pobytu pierwszych ludzi - Adama i Ewy. Kraina ta jest żyzna, położona pomiędzy czterema rzekami (sytuuje się go na terenach dzisiejszej Mezopotamii). Człowiek nie musiał tam pracować, żywił się tym, co dawała mu natura. Rosło tam również drzewo życia i drzewo wiadomości dobrego i złego.

Mitologia - raj dla Greków to Arkadia, lesista kraina położona w środkowej części półwyspu Peloponez, to miejsce, w którym można wieść proste, szczęśliwe życie w bliskim kontakcie z przyrodą. Mieszkańcy tego górzystego kraju zajmowali się wypasem bydła, uprawą pszenicy i winnej latorośli. Krainę tę zaludniały również Parki, które poza tym, że przędły i tkały, również przecinały nić ludzkiego życia. Mit o Arkadii jest wyrazem tęsknoty człowieka za rzeczywistością szczęśliwą, wolną od konfliktów, zagrożeń, za światem zgodnym z porządkiem natury.

"Bukoliki" - Wergiliusz - epik rzymski, wzorując się na sielankach greckich Teokryta opisuje pasterzy - mieszkańców szczęśliwej Arkadii, w której "rozkwitający młodzieńcy" opowiadają o swych przygodach miłosnych i rywalizują w konkursach poetyckich.

"Boska Komedia" - Dante Alighieri w swoim poemacie, złożonym ze stu pieśni, opisuje w jednej z trzech części swoją wędrówkę po niebie. Jego przewodnikiem jest Beatrycze. Piękno raju polega na grze dźwięków i jasnych, świetlistych barw. Raj charakteryzuje połączenie światłości, miłości, dobra i radości. Dante rozmawiając ze spotkanymi osobami (m.in. św. Tomasz z Akwinu, król Salomon), dowiaduje się, że są one szczęśliwe. Celem jego wędrówki jest spojrzenie na boskie oblicze, co się mu udaje.

"Pieśń świętojańska o Sobótce" - Jan Kochanowski opisuje obrzęd nocy świętojańskiej, kreśli obraz arkadyjskiego życia na wsi, gdzie wszystko ma swój porządek. Przeciwstawia je życiu dworzanina i żeglarza. Podstawą szczęścia jest świadomość posiadania własnego miejsca na ziemi oraz jedność z naturą.

"Tren XIX" - Jan Kochanowski przedstawia raj jako niebo pełne rozkoszy. Jest miejscem, gdzie życie jest beztroskie, a na dodatek wieczne. Po pierwsze jest tutaj bezpiecznie, o nic nie trzeba się martwić. W trenie tym Kochanowski opowiada o swoim śnie, w którym widział swoją ukochaną Orszulkę na rękach jego matki. Dowiaduje się od niej, że jego córka jest bezpieczna i przeszła do lepszego życia. Niebo u Kochanowskiego jest dużo lepsze niż życie na Ziemi. Ludzie tam nie chorują ani nie pracują.

"Żywot człowieka poczciwego" - Mikołaj Rej w swoim renesansowym traktacie przedstawia raj jako proste, szczęśliwe życie w bezpośrednim kontakcie z naturą. Praca nie jest wysiłkiem, ale przyjemnością, a radość sprawia obcowanie z przyrodą i korzystanie z jej darów.

"Raj utracony" - John Milton w dwunastu księgach swojego poematu epickiego opowiada dzieje "pierwszego nieposłuszeństwa i owocu zakazanego drzewa, którego śmiertelny smak przyniósł na świat śmierć i wszystkie nasze nieszczęścia wraz z utratą Edenu".

"Raj odzyskany" - John Milton w 4 księgach poematu epickiego (ciąg dalszy "Raju utraconego") przedstawia kuszenie Chrystusa przez Szatana na pustyni. Koncepcja Miltona zakładała, że ludzkość utraciła raj, gdy Adam i Ewa ulegli kuszeniu szatana, natomiast odzyskała go, gdy Syn Boży oparł się pokusie Złego Ducha.

"Pan Tadeusz" - Adam Mickiewicz, tęskniąc za ojczystym krajem, wykreował jego obraz w swej epopei, stworzył idealną przestrzeń, w której chce się żyć. Arkadyjskim wydaje się przedstawiony przez niego kraj lat dziecinnych. W Soplicowie panuje harmonia, spokój, każdy zna swoje miejsce. Hołdowanie tradycji daje poczucie bezpieczeństwa, trwałości małej ojczyzny i całego świata. Rajski obraz wzbogacają metaforyczne opisy przyrody. Pełne barw i dźwięków krajobrazy, przedstawione obrazy zachodu i wschodu słońca, stawu, grzybobrania podkreślają niezwykłość tego świata.

"Nad Niemnem" - E. Orzeszkowa Przedstawia Korczyn, podobnie jak Soplicowo, jako miejsce bezpieczne i pewne. Benedykt jest wzorowym gospodarzem, a szczęście zapewnia mu praca na roli. Również gospodarstwo Bohatyrowiczów zostało wyidealizowane i przedstawione jako miejsce, gdzie panuje ład i harmonia, a każdy ma odpowiednie dla siebie zajęcie.

"Krajobraz utracony" - B. Leśmian przeciwstawia utraconemu rajowi, prywatny raj każdego z nas - dzieciństwo, kojarzone z prostotą, zafascynowaniem otaczającym światem, przyrodą.

"Pamiętniki Adama i Ewy" - M. Twain opisuje perypetie związku Adama i Ewy. Przypisuje im cechy bardzo współczesne - Ewa jest zrzędliwa i małostkowa, Adam również nie jest wolny od wad. Utwór kończy jednak stwierdzenie pierwszego mężczyzny:
"gdziekolwiek była ona, tam był Raj"
, podkreślając znaczenie miłości pomiędzy ludźmi.

"Nowy wspaniały świat" - Aldous Huxley przedstawia wizję społeczeństwa przyszłości, które ma urzeczywistniać ideał powszechnego szczęścia. W nowym, doskonale zorganizowanym świecie wszystko ma być skrupulatnie zaprogramowane. ludzie, jeszcze przed swoim urodzeniem mają wyznaczone miejsce, które będą zajmować w społeczeństwie.

"Rajski ogród" - Ernest Hemingway umieszcza swoją akcję w luksusowej scenerii francuskiej Riwiery lat dwudziestych, gdzie młody pisarz spędza miodowy miesiąc z piękną i bogatą żoną. Na horyzoncie pojawia się ta trzecia, równie piękna i równie bogata. Wynikiem jest skomplikowany układ erotyczny.

"Prośba o wyspy szczęśliwe" - K.I. Gałczyński opisuje najszczęśliwsze na ziemi miejsce - pełne spokoju, miłości i przyrody, z daleka od cywilizacji. Świat w wierszu roi się od śpiewających ptaków, zapachów kwiatów, pełen jest kojącej muzyki. Wiersz swój autor adresuje do ukochanej osoby, z którą chce dzielić nakreśloną Arkadię.

cykl "Świat" - Czesław Miłosz uciekając od otaczającej wojny, tworzy arkadyjski świat, w którym rządzą: wiara, nadzieja i miłość. 0"Domek z ogrodem" sytuuje jako naturalne, wieczne centrum egzystencji człowieka. W stworzonej przestrzeni panuje ład i harmonia, a niebezpieczeństwa oddala Ojciec, który objaśnia świat i "z grządki całą widzi okolicę".

"Atlantyda" - Wisława Szymborska akcentuje niepewność istnienia wyspy i jej mieszkańców

"13 bajek z królestwa Lailonii dla dużych i małych" - Leszek Kołakowski opowiada historię dwóch braci, którzy poszukują utopijnego kraju - Laionii. Niestety mimo wielu wysiłków, zbieraniu map, globusów nie udaje im się ustalić miejsca położenia tej szczęśliwej krainy.

"Bramy raju" - J. Andrzejewski opowiada w swojej powieści o wyprawie krzyżowej z początku XIII w., w której wzięły udział dzieci.

"Władca much" - W. Golding opisuje historię bohaterów, którzy dostali się na nieznaną wyspę. To co spotykają przypomina raj - mnóstwo owoców, brak zagrożenia, piękno krajobrazów. Przybysze zachowują się jak pierwsi ludzie - nie znają zła, chcą zbudować idealną rzeczywistość, jednak z czasem okazuje się, że ich plan napotyka na coraz większe trudności...

"Wypis z encyklopedii - Arkadia" - E. Bryll nawiązuje do encyklopedycznego hasła Arkadii. Snuje refleksje nad pojmowaniem szczęścia, jako oddaleniem od cywilizacji, spokojem i ciszą. Autorowi taki świat wydaje się nudny.

"Arkadia" - E. Bryll przywołuje motyw światów, których już nie ma - Arkadii, Sarmacji, Indian. Wszystko zakończone jest wręcz ikaryjskim lotem i upadkiem, kiedy opisani turyści chwytają na pamiątkę kolorowe pióra, a etnografowie mają materiały do pracy.



Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij






  Dowiedz się więcej
1  Dom w literaturze
2  Motyw rycerza w literaturze
3  Śmierć męczeńska